Ο τοξικός άνθρωπος δεν είναι κάτι το άγνωστο για τους περισσότερους από μας. Ίσως είναι ένα χειριστικό μέλος της οικογένειας ή ένας συνάδελφος στην δουλεία που δεν μπορεί να σταματήσει να παραπονιέται για κάθε μικρό πράγμα, κάνοντάς μας να αισθανόμαστε άσχημα όταν αλληλεπιδρούμε μαζί του. Ίσως πάλι να μην έχει άμεση σχέση μαζί μας, αλλά και πάλι η συμπεριφορά του να δημιουργεί δυσφορία.
Οι τοξικοί άνθρωποι μπορεί να προέρχονται από τρία μέρη:
Παιδικοί φίλοι: Άτομα που γνωρίζατε από πάντα και νιώθετε ενοχές να τερματίσετε τις σχέσεις σας.
Συγκυριακοί φίλοι: Άτομα που έρχονται πακέτο με έναν άνθρωπο που έχετε επιλέξει στη ζωή σας και νιώθετε άσχημα να υποδαυλίσετε την σχέση τους.
Φίλοι συγκεκριμένου μέρους: Πρόκειται για άτομα που βλέπετε όλη την ώρα σε έναν συγκεκριμένο τομέα της ζωής σας –κάποιος με τον οποίο συνεργάζεστε καθημερινά, κάποιος συμπαίκτης σας στην ποδοσφαιρική ομάδα που παίζετε ή κάποιος συμφοιτητής σας. Ως εκ τούτου η διακοπή της σχέσης σας θα ήταν πολύ άβολη, καθώς θα συνεχίζατε να τον βλέπετε συνεχώς.
Τοξικός άνθρωπος – Ποια τα σημάδια;
Η τοξικότητα δεν θεωρείται ψυχική διαταραχή, ωστόσο, μπορεί να υπάρχουν υποκείμενα ψυχικά προβλήματα που οδηγούν κάποιον να έχει τοξική συμπεριφορά, όπως οι διαταραχές προσωπικότητας, συνοδευόμενες από ορισμένα σημάδια που μπορεί να περιλαμβάνουν:
• Διαρκής χειραγώγηση.
• Μπερδεμένη συμπεριφορά.
• Έλλειψη ενσυναίσθησης
• Συστηματικές κατηγορίες και κριτική.
Επιπλέον ένας τοξικός άνθρωπος είναι συχνά ασυνεπής, καθώς η συμπεριφορά του είναι ακανόνιστη και δεν τηρεί τις δεσμεύσεις και τις υποσχέσεις του. Επιπλέον φαίνεται να αναζητά διαρκώς την προσοχή και να θεωρεί ότι αξίζουν περισσότερα από τους άλλους ανθρώπους, λόγω της ανάγκης του να επιδείξει το δικό του μεγαλείο, ώστε να λάβει την επιβεβαίωση.
Φυσικά, ένα ακόμα σημάδι ενός τοξικού ατόμου είναι η απουσία ορίων. Οι υγιείς σχέσεις βασίζονται στην εμπιστοσύνη και στον σεβασμό των ορών που θέτει ο κάθε άνθρωπος, όμως τέτοια άτομα δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Τέλος η κατάχρηση ουσιών, όπως τα ναρκωτικά και το αλκοόλ, είναι συνηθισμένη στην συμπεριφορά ενός τέτοιου ανθρώπου.
Οι διαφορετικοί τύποι της τοξικότητας
Ο τοξικός άνθρωπος δεν εμφανίζεται πάντα με το ίδιο προφίλ. Υπάρχουν διαφορετικές κατηγορίες τοξικού ατόμου που περιλαμβάνουν:
• τον Ναρκισσιστή
Ένας ναρκισσιστής λατρεύει να μιλά για τον εαυτό του. Δεν κάνει ερωτήσεις, δεν περιμένει απαντήσεις και ουσιαστικά δεν σταματά να μιλάει ποτέ. Σε μια σχέση, αυτοί οι άνθρωποι καταλήγουν να είναι εντελώς εγωκεντρικοί και δεν προσέχουν τις ανάγκες των άλλων.
• τον Συναισθηματικό Βρικόλακα
Αυτοί είναι οι άνθρωποι που έχουν πάντα κάτι λυπηρό, αρνητικό και απαισιόδοξο να πουν. Δεν μπορούν ποτέ να δουν τα θετικά σε μια κατάσταση και τείνουν να μειώνουν τους πάντες. Εάν είστε με κάποιον, που μόνο άσχημα λόγια έχει να πει όποτε τον βλέπετε, προσέξτε.
• τον Ζηλιάρη
Οι ζηλιάρηδες άνθρωποι είναι συχνά πολύ τοξικοί, καθώς τρέφουν μίσος για τον εαυτό τους και δεν μπορούν να χαρούν με την επιτυχία κανενός. Η ζήλια τούς οδηγεί να θεωρούν ότι όλοι οι άλλοι επωφελούνται από εξωτερικούς παράγοντες και ότι οι ίδιοι είναι πάντα με κάποιον τρόπο αδικημένοι. Τέτοια άτομα συχνά μειώνουν τους άλλους σε τρίτους, προσπαθώντας να “φανούν” εκείνοι.
• Το Τανκ
Το τανκ έχει πάντα δίκιο και δεν λαμβάνει υπόψη τα συναισθήματα και τις ιδέες κανενός άλλου, βάζοντας συνεχώς τον εαυτό του πρώτο. Σε μια σχέση, τέτοια άτομα είναι απίστευτα αλαζονικά και βλέπουν τις προσωπικές τους απόψεις ως γεγονότα. Αυτό συμβαίνει επειδή συχνά πιστεύουν ότι είναι τα πιο έξυπνα άτομα στο μέρος που βρίσκονται, επομένως βλέπουν κάθε συζήτηση ως μια πρόκληση που πρέπει να κερδηθεί. Σπάνια βλέπουν τους άλλους ως ίσους – και αυτό μπορεί να φέρει δυσκολίες, ειδικά σε μια ερωτική σχέση.
Η αντιμετώπιση ενός τοξικού ανθρώπου
Πιθανόν να μην ξέρετε τι να κάνετε αν εντοπίσετε στην ζωή σας έναν τοξικό άνθρωπο, αλλά οι παρακάτω συμβουλές μπορεί να σας βοηθήσουν:
• Αντιμετωπίστε τους
Μόλις παρατηρήσετε τοξικές συμπεριφορές από ένα άτομο, αντιμετωπίστε το. Πείτε του ότι δεν σας αρέσει το πώς συμπεριφέρεται, δίνοντάς του την ευκαιρία να απολογηθεί και να ζητήσει συγγνώμη.
• Θέστε πιο αυστηρά όρια
Εάν πρέπει να έχετε ένα τοξικό άτομο στη ζωή σας, προσπαθήστε να βάλετε πιο αυστηρά όρια. Για παράδειγμα, εάν κάποιος κάνει κατάχρηση ουσιών και αυτό βλάπτει εσάς ή άλλους, πείτε του ότι δεν πρόκειται να ξαναβρεθείτε μαζί του μέχρι να είναι νηφάλιος. Περιορίστε τον χρόνο που περνάτε μαζί του, μέχρι να αλλάξει.
• Κόψτε τους από τη ζωή σας
Εάν οι παραπάνω στρατηγικές δεν λειτουργήσουν και ο πόνος, η δυσφορία και η στεναχώρια εξακολουθούν στην ζωή σας, ήρθε η ώρα να αφήσετε το τοξικό άτομο να φύγει. Μερικές φορές δεν υπάρχει τίποτα άλλο να κάνετε από το να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας και να προχωρήσετε.