Μια… αποτοξίνωση από τη ζάχαρη μπορεί να αλλάξει σημαντικά τη διατροφή σου εάν απαλλαγείς από αυτό το ένα συστατικό. Τι συμβαίνει πραγματικά όμως όταν σταματάμε τη ζάχαρη;
Πολύ απλά, μειώνουμε τις «άδειες θερμίδες», κάτι το οποίο μας βοηθά να διαχειριστούμε το βάρος μας καλύτερα και να καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά.
Προσοχή όμως. Μπορεί επίσης να φτάσουμε να στερούμε από το σώμα μας από αυτήν την πρωτογενή πηγή ενέργειας, ανάλογα με τα τρόφιμα που θα κόψουμε. Τα φυσικά σάκχαρα στους υδατάνθρακες για παράδειγμα βοηθούν να φέρουμε εις πέρας τις καθημερινές δραστηριότητες και να σκεφτόμαστε καθαρά.
Χωρίς αυτήν την πηγή ενέργειας, μπορεί να είμαστε εκνευρισμένοι και νευρικοί, ενώ αρκετά συχνό φαινόμενο είναι και οι πονοκέφαλοι.
Αντίθετα, η κατανάλωση ζάχαρης με μέτρο και ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής μπορεί να είναι μια πιο υγιεινή επιλογή από το να την κόψεις εντελώς.
Ας το δούμε όπως πιο αναλυτικά.
Τι «μετρά» ως ζάχαρη;
Οι Διατροφικές Οδηγίες συμβουλεύουν να παίρνουμε όχι περισσότερες από το 10% των ημερήσιων θερμίδων μας από προστιθέμενη ζάχαρη. Τα προστιθέμενα σάκχαρα είναι αυτά που οι κατασκευαστές βάζουν σε τρόφιμα ή ποτά κατά την επεξεργασία ή την προετοιμασία τους.
Λάβε όμως υπόψη, ότι το συνιστώμενο όριο δεν ισχύει για τα φυσικά σάκχαρα, όπως αυτά στα φρούτα, τα γαλακτοκομικά, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Αυτά τα τρόφιμα έχουν αντιοξειδωτικά, μέταλλα και βιταμίνες απαραίτητες για τη γενική υγεία.
Αντίθετα, τα πρόσθετα σάκχαρα είναι «κενές θερμίδες» αφού δεν παρέχουν θρεπτικά συστατικά. Πρόσθετα ζάχαρα θα βρεις σε έτοιμα προϊόντα, καραμέλες, κέικ, κουλουράκια, σάλτσες σαλάτας και αναψυκτικά. Η υπερβολική πρόσληψη πρόσθετης ζάχαρης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για διάφορα προβλήματα υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2.
Υδατάνθρακες και Ζάχαρη
Είναι σχεδόν αδύνατο να κόψεις εντελώς τη ζάχαρη από τη διατροφή, καθώς οι υδατάνθρακες είναι σάκχαρα. Το σώμα αφομοιώνει και διασπά τους υδατάνθρακες σε γλυκόζη (ζάχαρη), την οποία χρησιμοποιεί ή αποθηκεύει στα κύτταρά για ενέργεια.
Οι περισσότερες «αποτοξινώσεις» ζάχαρης επικεντρώνονται στα πρόσθετα σάκχαρα και όχι σε όλους τους υδατάνθρακες, οι οποίοι επηρεάζουν το σώμα με παρόμοιους τρόπους. Στην πραγματικότητα δεν κόβεις τα σάκχαρα όταν κάνεις αποτοξίνωση. Εξακολουθείς να παίρνεις ζάχαρη, απλώς σε διαφορετική μορφή.
Επομένως δεν είναι σωστό να σταματήσεις να καταναλώνεις υδατάνθρακες εντελώς και να παίρνεις όλες τις θερμίδες από πρωτεΐνες και λίπος. Αν το κάνεις, θα αποκλείσεις τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά όπως φρούτα, γαλακτοκομικά, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως. Ακόμη και τότε, όμως, το σώμα χρησιμοποιεί τη γλυκονεογένεση, ένα μεταβολικό μονοπάτι που παράγει γλυκόζη από πηγές χωρίς υδατάνθρακες.
Κόβοντας την προστιθέμενη ζάχαρη
Η υπερβολική πρόσθετη ζάχαρη προκαλεί αύξηση βάρους. Τα πρόσθετα σάκχαρα έχουν πολλές θερμίδες, αλλά δεν προσθέτουν θρεπτικά συστατικά στη διατροφή, αυξάνοντας τον κίνδυνο παχυσαρκίας. Ο περιορισμός λοιπόν της πρόσληψης πρόσθετης ζάχαρης μειώνει τις θερμίδες που καταναλώνεις, κάτι που είναι συχνά απαραίτητο για την απώλεια βάρους.
Επίσης, τα ζαχαρούχα ποτά μπορεί να μειώσουν την HDL (καλή) χοληστερόλη και να αυξήσουν τα τριγλυκερίδια. Η χαμηλή HDL χοληστερόλη και τα υψηλά τριγλυκερίδια είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, επομένως μειώνοντας την ζάχαρη είναι ένας καλός τρόπος για να κάνεις καλό στην καρδιά σου.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ο προδιαβήτης και ο διαβήτης. Συνίσταται να περιορίζουμε την προσθήκη ζάχαρης για να βοηθήσουμε στη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα. Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο βλάβης των ματιών, των νεφρών και των νεύρων εάν δεν ελεγχθεί.
Μειώνοντας τη ζάχαρη, κάνουμε πιο σωστές διατροφικές επιλογές. Για παράδειγμα, η αντικατάσταση μιας σοκολάτας με μια μερίδα φρούτα, σε ενισχύει με αντιοξειδωτικά, φυτικές ίνες, μέταλλα και βιταμίνες.
Τα πρόσθετα σάκχαρα τροφοδοτούν επίσης βακτήρια στο στόμα που προκαλούν φθορά των δοντιών ή βλάβες στο προστατευτικό κάλυμμα (σμάλτο). Μειώνοντάς τα, κάνεις ένα σημαντικό βήμα για λιγότερες επισκέψεις στον οδοντίατρο.
Υπάρχουν αρνητικά;
Σε κάθε περίπτωση δεν είναι σωστό να θεωρούμε τη ζάχαρη ως εχθρό. Κόβωντάς την τελείως, ενδέχεται να μας κάνει να τη λαχταράμε περισσότερο και να καταλήξουμε να την υπέρ-καταναλώνουμε λόγω ανάγκης.
Προσοχή όμως. Αυτή η «στέρηση» που μπορεί να νιώσουμε δεν είναι απόδειξη ενός «εθισμού». Είναι πιθανό το σάκχαρο στο αίμα να είναι πολύ χαμηλό, ανάλογα με τις τροφές που θα κόψεις. Το σώμα χρειάζεται ζάχαρη με τη μορφή γλυκόζης για να λειτουργήσει σωστά και μπορεί να εμφανίσεις δυσάρεστες παρενέργειες.
Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα χαμηλού σακχάρου στο αίμα περιλαμβάνουν δυσκολία στην καθαρή σκέψη, κούραση, νευρικότητα, πονοκέφαλο, πείνα, ταχυκαρδία, εφίδρωση, μυρμήγκιασμα, δυσκολία στον ύπνο και αλλαγές όρασης.
Συμπερασματικά
Το κόψιμο ή ο περιορισμός της πρόσθετης ζάχαρης έχει πολλά οφέλη. Μπορεί να σε κάνει να τρως περισσότερα τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, να σε βοηθήσει να διαχειριστείς το βάρος και να μειώσεις τον κίνδυνο διαβήτη και καρδιακών παθήσεων.
Ωστόσο, μπορεί να νιώσεις μια ανεξέλεγκτη λαχτάρα για ζάχαρη αν κόψεις ή περιορίσεις τους υδατάνθρακες, την κύρια πηγή ενέργειας του σώματός.
Το καλύτερο που έχεις να κάνεις λοιπόν είναι να είσαι ευέλικτός όσον αφορά τη ζάχαρη. Να τρως σταθερά γεύματα και αρκετές θερμίδες και υδατάνθρακες για να τροφοδοτήσεις το σώμα σου, επιλέγοντας πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και μη επεξεργασμένα τρόφιμα.