της Αγάπης Μαργετίδη
Η υπέροχη παλιά ταινία με τους αξέχαστους Catharine Hepburn, Spencer Tracy και Sidney Poitier, θίγει το πρωτοποριακό για τη δεκαετία του ’60 ζήτημα των διαφυλετικών γάμων, πράγμα ανήκουστο και αδιανόητο για την εποχή. Η κόρη της οικογένειας, μεγαλωμένη από τους γονείς της με προοδευτικές ιδέες και τη διδαχή ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ανακαλύπτει πως, όταν έρθει η ώρα να περάσει στην πράξη, παρουσιάζοντάς τους τον γοητευτικό, μορφωμένο, πλην όμως έγχρωμο μέλλοντα σύζυγό της, τα πράγματα αλλάζουν… Το ίδιο συμβαίνει όμως και στην αντίπερα όχθη, με τους γονείς του αγοριού που φρίττουν με την ιδέα ότι ο γιος τους θα παντρευτεί μία λευκή, ενώ η έγχρωμη έμπιστη υπηρέτρια της λευκής οικογένειας γίνεται ορκισμένη εχθρός του ζευγαριού. Η συνέχεια επί της οθόνης!
Μεταξύ μας, δεν είμαι καθόλου βέβαιη πως ένας τέτοιος γάμος θα ήταν καλοδεχούμενος χωρίς καμία δεύτερη σκέψη από την πλειοψηφία των ανθρώπων, κι ας διανύουμε αισίως τον 21ο αιώνα. Όσο για τη χώρα μας, αφήστε το καλύτερα… Ας μείνουμε όμως σε πιο βατά μονοπάτια, κι ας περιορίσουμε την ανατροπή στην κουζίνα. Τουλάχιστον εκεί, το πολύ-πολύ να μην μας αρέσει το φαγητό, δεν έγινε και τίποτα!
Η σημερινή γευστική επανάσταση φέρνει εις γάμου κοινωνίαν το κοτόπουλο με το… τσάι. Καλά ακούσατε, δεν αστειεύομαι! Και όχι οποιοδήποτε τσάι, αλλά το ξακουστό καπνιστό κινέζικο μαύρο τσάι Lapsang Souchong. Θρυλείται πως είναι το πρώτο μαύρο τσάι στη μακραίωνη ιστορία του βασιλιά των αφεψημάτων. Το έντονο καπνιστό του άρωμα είναι αποτέλεσμα της ξήρανσης σε φωτιά από ξύλα πεύκου. Δεν είναι εύκολο τσάι για να το πιεί κανείς, θέλει εξασκημένους ουρανίσκους. Στο φαγητό, όμως, δίνει απίστευτο βάθος στη νοστιμιά, και είμαι σίγουρη ότι θα κατατάσσεται πολύ ψηλά στην βαθμίδα μέτρησής της. Αναφέρομαι στο περίφημο umami, την πέμπτη γεύση που ανακάλυψε ένας ιάπων χημικός το 1908. Το umami, που στην ιαπωνική γλώσσα σημαίνει νόστιμη γεύση, ανιχνεύεται σε ένα πλήθος καθημερινών τροφών, όπως η ντομάτα, το σέλινο, τα ώριμα τυριά, με προεξάρχον την παρμεζάνα, ενώ η πρώτη επαφή του ανθρώπου με το umami λαμβάνει χώρα από τις πρώτες κιόλας ώρες της γέννησής του, μέσω του πολύτιμου μητρικού γάλακτος. Όταν λοιπόν ακούτε ή διαβάζετε πως το τάδε φαγητό είναι φουλ στο umami, σημαίνει ότι είναι εξόχως νόστιμο.
Ένα τέτοιο φαγητό σας προτείνω σήμερα. Το κυριακάτικο ψητό κοτόπουλο, χωρίς κανέναν κόπο παραπάνω, μετατρέπεται σε έδεσμα που θα μπορούσατε να προσφέρετε ακόμη και σε επίσημο δείπνο.
Ψητό κοτόπουλο με καπνιστό τσάι
Ετοιμάζουμε ένα δυνατό τσάι με 1 λίτρο βραστό νερό και 4 γεμάτες κ.σ. καπνιστό τσάι Lapsang Sοuchong. Το αφήνουμε να δράσει για 10’ και το σουρώνουμε, πιέζοντας με δύναμη τα φύλλα για να βγάλουν όλη την ουσία. Διαλέγουμε ένα παχουλό κοτόπουλο που ζούσε εις τας εξοχάς και έτρωγε νόστιμη φυσική τροφή. Το περιποιούμαστε με τρυφερότητα, αλατοπιπερώνοντάς το μέσα και έξω. Το σωτάρουμε σε λίγο ελαιόλαδο, δίνοντάς του όμορφο ροδοκόκκινο χρώμα από όλες τις πλευρές. Το μεταφέρουμε σε ένα μεγάλο ταψί και τριγύρω βάζουμε μικρές πατατούλες με την φλούδα τους που τις έχουμε και αυτές αλατοπιπερώσει. Δεν βάζουμε πάρα πολλές, υπολογίζοντας ότι στην πορεία θα προσθέσουμε κι άλλα λαχανικά. Σκορπάμε ενδιάμεσα 2-3 σκ. σκόρδο με την φλούδα τους. Περιχύνουμε με το τσάϊ. Τυλίγουμε πολύ καλά με διπλή λαδόκολλα, γυρνώντας τις άκρες προς τα μέσα. Σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο και φουρνίζουμε σε προθερμασμένο φούρνο στη λειτουργία του αέρα στους 200 βαθμούς. Μετά από μισή ώρα χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία στους 160 βαθμούς. Ο συνολικός χρόνος ψησίματος είναι περίπου 2 ½ ώρες.
Το ποια άλλα λαχανικά θα προσθέσουμε στην παρέα είναι θέμα προσωπικού γούστου και εποχής. Στη δική μου εκδοχή προσέθεσα με τη σειρά που τα αναφέρω, φινόκιο κομμένο στα 4, endives (σικορέ) κομμένες στα 2, πολύχρωμες γλυκές πιπεριές, ραπανάκια, ντοματίνια και σπαράγγια. Η γενική ιδέα είναι ότι προσθέτουμε τα λαχανικά σταδιακά, αναλόγως με την ώρα που χρειάζεται το κάθε είδος για να μαγειρευτεί χωρίς να λιώσει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το φινόκιο, οι endives, οι πιπεριές και τα ραπανάκια 45’, τα ντοματίνια 30’ και τα σπαράγγια 20’. Φροντίζουμε να έχουμε αλατοπιπερώσει κάθε λαχανικό πριν το στείλουμε να συναντήσει τα υπόλοιπα στο ταψί. Κάθε φορά που προσθέτουμε ένα λαχανικό, ξανασκεπάζουμε επιμελώς το φαγητό. Εάν κατά τη διάρκεια του ψησίματος χρειαστεί προσθήκη υγρού, συμπληρώνουμε με τσάι για να μείνει η γεύση ακέραιη. Τα τελευταία 20’ πριν το τέλος, ξεσκεπάζουμε το φαγητό, ανεβάζουμε πάλι τη θερμοκρασία στους 200 βαθμούς και αφήνουμε να πάρει το φαγητό ηλιοκαμένη όψη.
Tips
*Προμηθευόμαστε το τσάι από εξειδικευμένα μαγαζιά.
*Μπορούμε να αντικαταστήσουμε το καπνιστό τσάϊ με Earl Grey με το υπέροχο άρωμα του περγαμόντου, φυσικά με άλλο γευστικό αποτέλεσμα, οπωσδήποτε όμως εξίσου ενδιαφέρον και νόστιμο. Σε αυτή την περίπτωση, προσθέτουμε στα λαχανικά φέτες πορτοκαλιού και λίγο χυμό. Αυτή η παραλλαγή ενδείκνυται περισσότερο για το φθινόπωρο και τον χειμώνα.
*Εάν έχουμε χρόνο στη διάθεσή μας, μαρινάρουμε το κοτόπουλο στο τσάι για 1-2 ώρες. Σε αυτή την περίπτωση, το στραγγίζουμε καλά, το σκουπίζουμε επιμελώς και προχωράμε στο σωτάρισμα.
*Εάν έχουμε τα κέφια μας, αδειάζουμε τη σάλτσα σε κατσαρολάκι, πιέζουμε τις ψημένες σκελίδες σκόρδου για να βγει η σάρκα, την λιώνουμε με το πιρούνι, την προσθέτουμε στη σάλτσα και την φέρνουμε σε βρασμό σε δυνατή φωτιά, προσθέτοντας σταδιακά 2-3 κύβους παγωμένου βουτύρου, ανακατεύοντας με το σύρμα, έως ότου πήξει ελαφρά.
Δεν μένει παρά να ευχηθώ βίον ανθόσπαρτον και πολλούς απογόνους!