Αγία Θεοφάνεια
Εορτάζει στις 6 Ιανουαρίου εκάστου έτους.
Τους ουρανούς βάπτισμα του Χριστού σχίσαν,
Τους αυτό μη χραίνοντας ένδον εισάγει.
Βάπτισεν εν ποταμώ Χριστόν Πρόδρομος κατά έκτην.
Τα Αγία Θεοφάνεια είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της εκκλησίας μας η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού. Η ιστορία της βάπτισης έχει ως εξής: Μετά από θεία εντολή ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εγκατέλειψε την ερημική ζωή και ήλθε στον Ιορδάνη ποταμό όπου κήρυττε και βάπτιζε. Εκεί παρουσιάσθηκε κάποια ημέρα ο Ιησούς και ζήτησε να βαπτισθεί. Ο Ιωάννης, αν και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ποιος ήταν εκείνος που του ζητούσε να βαπτισθεί, στην αρχή αρνείται να τον βαπτίσει ισχυριζόμενος ότι ο ίδιος έχει ανάγκη να βαπτισθεί από Εκείνον. Ο Ιησούς όμως του εξήγησε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού και τον έπεισε να τον βαπτίσει. Και τότε μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών διαδραματίσθηκε μία μοναδική και μεγαλειώδης σκηνή, όταν με την μορφή ενός περιστεριού κατήλθε το Άγιο Πνεύμα και κάθισε επάνω στο βαπτιζόμενο Ιησού, ενώ συγχρόνως ακούσθηκε από τον ουρανό η φωνή του Θεού η οποία έλεγε: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» («Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου»).
Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.
Απολυτίκιον
Ήχος β’.
Ότε τη επιφανεία σου εφώτισας τα σύμπαντα, τότε η αλμυρά της απιστίας θάλασσα έφυγε, και Ιορδάνης κάτω ρέων εστράφη, προς ουρανόν ανυψών ημάς. Αλλά τω ύψει των θείων εντολών σου, συντήρησον Χριστέ ο Θεός, πρεσβείες της Θεοτόκου, και σώσον ημάς.
Έτερον Απολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος α’.
Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε, η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις· του γαρ Γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει σοι, αγαπητόν σε Υιόν ονομάζουσα· και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς, εβεβαίου του λόγου το ασφαλές. Ο επιφανείς Χριστέ ο Θεός, και τον κόσμον φωτίσας δόξα σοι.
Κοντάκιον
Ήχος δ’. Αυτόμελον.
Επεφάνης σήμερον τη οικουμένη, και το φως σου Κύριε, εσημειώθη εφ᾽ ημάς, εν επιγνώσει υμνούντάς σε· Ήλθες, εφάνης, το Φως το απρόσιτον.
Μεγαλυνάριον
Άφεσιν πηγάζων τοις εξ Αδάμ, ο της αφθαρσίας, ανεξάντλητος ποταμός, εν τω Ιορδάνη, βαπτίζεται θελήσει· αντλήσωμεν ουν πάντες, ύδωρ σωτήριον.
Οπτικοακουστικό Υλικό
Ακούστε το απολυτίκιο! media
Ακούστε το απολυτίκιο!
Αγία Θεοφάνεια
Αγία Θεοφάνεια
Αγία Θεοφάνεια
Αγία Θεοφάνεια
Αγία Θεοφάνεια
Αντρέι Ρουμπλιόβ – Η Βάπτιση, Ναός του Ευαγγελισμού, 1405
Αγία Θεοφάνεια
Αγία Θεοφάνεια
Αγία Θεοφάνεια – Ρώσικη εικόνα (Pskov), τέλος 13ου, αρχές 14ου αιώνα μ.Χ.
Αγία Θεοφάνεια
Αγία Θεοφάνεια – Ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου
Πηγή: saint.gr