«Θα μπορούσατε να περιγράψετε μια φορά που είπατε την αλήθεια και αυτό σας πλήγωσε;» Αυτή η ερώτηση φθάνει ακριβώς στην καρδιά του γιατί η ειλικρίνεια είναι συχνά δύσκολη, δηλαδή ότι το να πούμε την αλήθεια μπορεί να σημαίνει ότι θυσιάζουμε κάτι που πραγματικά θέλουμε ή χρειαζόμαστε. Και αυτό που ακολουθεί είναι πραγματικά ένα οδυνηρό συναίσθημα.
Αυτή τη στιγμή, η συζήτηση για την ειλικρίνεια μπορεί να φαίνεται παλιομοδίτικη. Η πανδημία και οι συνέπειες του άγχους και του στρες μπορεί να φαίνονται σαν μια άδεια να δώσουμε προτεραιότητα στις επιθυμίες και τις ανάγκες μας έναντι των «πρέπει» μας. Συγκεκριμένα, ήταν αρκετοί οι μαθητές και οι γονείς με τους οποίους μίλησα τους τελευταίους μήνες και μου είπαν ότι μέχρι να αφήσουμε πίσω μας αυτή την κρίση, δεν πειράζει να κλέβουμε και λίγο στις εργασίες και στις εξετάσεις.
Μια νέα έρευνα δείχνει ότι, πράγματι, οι φοιτητές που αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα στενοχώριας, θλίψης και άλλων αρνητικών συναισθημάτων τείνουν να υιοθετούν πιο ανοικτή στάση απέναντι στη λογοκλοπή. Με άλλα λόγια, όταν αισθανόμαστε πιεσμένοι, το να κάνουμε το σωστό είναι ακόμη πιο δύσκολο από το συνηθισμένο – και όχι αδίκως.
Εντούτοις, ως νοήμοντα όντα, είμαστε «προγραμματισμένοι» να προτιμάμε την ειλικρίνεια. Έχουμε ένα φυσικό ένστικτο να αναζητούμε απαντήσεις και να βγάζουμε νόημα από τα πράγματα γύρω μας. Έχετε δει ποτέ έναν κακό ηθοποιό στην οθόνη; Δεν χρειαζόταν να είστε ο ίδιος ηθοποιός για να αναγνωρίσετε την έλλειψη ειλικρίνειας στην ερμηνεία. Γιατί; Είναι επειδή όλοι μας είμαστε ενστικτωδώς συνδεδεμένοι με την αλήθεια σε ένα θεμελιώδες, φυσικό και πνευματικό επίπεδο. Είναι μέρος του ποιοι είμαστε και ενστικτωδώς απορρίπτουμε την ανεντιμότητα. Εξελικτικά πιθανότατα η ανεντιμότητα να σηματοδοτεί και κίνδυνο για την επιβίωσή μας.
Για να παρακάμψουμε αυτή τη φυσική παρόρμηση λέγοντας ψέματα, δημιουργούμε τεράστιες ποσότητες ανθεκτικής και αρνητικής ενέργειας στο σώμα μας. Αυτό το εσωτερικό στρες μας βάζει σε πόλεμο με τον εαυτό μας. Τα ψέματα δημιουργούν ένα μυαλό/σώμα που δεν είναι σε ηρεμία και καταλήγουν να εκδηλώνονται ακόμα και σωματικά συμπτώματα.
Πολλές φορές, το να πούμε την αλήθεια κοστίζει. Εκείνη τη στιγμή, ο ειλικρινής μας λόγος μας αποκλείει απο άλλες επιλογές, εκείνη τη στιγμή παίρνουμε μια βαριά απόφαση. Κι αν βραχυπρόθεσμα πονά, μακροπρόθεσμα μας ωφελεί, ακόμα κι αν δεν μπορούμε καν να το φανταστούμε πώς θα το καταφέρει.
Όπως και με άλλες δυνατές αρετές, η ειλικρίνεια μας βοηθά να σχετιζόμαστε με τους άλλους ανθρώπους με θετικό τρόπο. Αλλά όταν πρόκειται να σχηματίσουμε κρίσεις για τους άλλους ανθρώπους, η έρευνα δείχνει ότι τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από τον ηθικό χαρακτήρα.
Μην υποτιμάτε την επίδραση του άγχους σε κάθε πτυχή της συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένης της ειλικρίνειας. Οι αποφάσεις να κάνετε το σωστό είναι πιο δύσκολες όταν νιώθετε ότι αγωνίζεστε. Είναι σημαντικό να θέτουμε ως θέμα συζήτησης την ειλικρίνεια στους νέους της ζωής σας. Πείτε μια ιστορία για μια φορά που είπατε την αλήθεια και σας πλήγωσε – και ίσως για μια φορά που δεν καταφέρατε να είστε ειλικρινείς και το μετανιώσατε. Και να είστε ειλικρινείς σχετικά με την ειλικρίνεια. Μπορεί να είναι δύσκολο να παραμείνουμε σταθεροί στις αρχές μας – ωστόσο είναι επιτακτική ανάγκη να προσπαθήσουμε.
Πηγή:
www.psychologytoday.com/intl/blog/actionable-advice-help-kids-thrive/202202/why-honesty-is-often-difficult