Οι οικονομικές δυσκολίες που φαίνεται να έχουν μπροστά τους οι περισσότερες αγροτικές επιχειρήσεις σχετίζεται τόσο με τις δύσκολες καιρικές συνθήκες του περασμένου καλοκαιριού, οι οποίες φαίνεται να κρατούν χαμηλά τις αποδόσεις σε κρίσιμης σημασίας προϊόντα όπως το καλαμπόκι και το βαμβάκι, όσο και με την πορεία της αγοράς που επιμένει να ακολουθεί «χαμηλή πτήση», τουλάχιστον σε σχέση με τα επίπεδα της τελευταίας τριετίας.
Να αναφερθεί εδώ ότι ένας κρίσιμος όγκος αγροτών, κυρίως στη Θεσσαλία, μετέφερε ήδη οικονομικά βάρη από την προηγούμενη χρονιά, λόγω καταστροφών που είχαν προκαλέσει οι πλημμύρες του περασμένου Σεπτεμβρίου. Οι σοβαρές αποζημιώσεις που διευκόλυναν την κατάσταση περιορίζονται μόνο στην ακτίνα πέριξ της λίμνης Κάρλας (καταβλήθηκαν οικονομικές ενισχύσεις για δύο καλλιεργητικές περιόδους), ενώ στις υπόλοιπες πληγείσες περιοχές η στήριξη των παραγωγών ήταν και παραμένει ελλιπής στις περισσότερες το περιπτώσεων.
Επιστρέφοντας πάντως στη μεγάλη εικόνα, σε πολλές αγροτικές περιοχές της χώρας, οι περισσότεροι αγρότες θα δυσκολευθούν φέτος να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις έναντι των πιστωτών (προμηθευτές αγροτικών εφοδίων, τράπεζες, ασφαλιστικά ιδρύματα και φορολογικές αρχές), καθώς το αποτέλεσμα που δίνουν οι στρεμματικές αποδόσεις επί την τιμή του προϊόντος δεν επαρκεί με κανέναν τρόπο να καλύψει το επίπεδο των αυξημένων εξόδων που υποχρεώθηκαν να κάνουν φέτος και εξ αιτίας των δύσκολων καιρικών συνθηκών (αυξημένες ανάγκες σε άρδευση και αντιμετώπιση του θερμικού στρες).
Την ίδια στιγμή, οι κοινοτικές ενισχύσεις, ειδικά με τη μορφή των άμεσων ενισχύσεων, εκτός του ότι θα είναι μειωμένες, μάλλον απ΄ ότι φαίνεται θα φθάσουν στους παραγωγούς με μεγάλη καθυστέρηση. Να αναφερθεί εδώ ότι τελειώνει ο Σεπτέμβριος και για πρώτη φορά στα χρονικά δεν έχουν ολοκληρωθεί οι δηλώσεις ΟΣΔΕ. Αυτό και μόνο καθιστά σαφές ότι οι όποια προκαταβολή του τσεκ θα είναι ενδεικτική και ιδιαιτέρως μειωμένη, ενώ, οι συνδεδεμένες ενισχύσεις και τα λεγόμενα eco-schemes δεν πρόκειται να φθάσουν στη τσέπη των δικαιούχων πριν έρθει η άνοιξη.
Όλα αυτά δημιουργούν ήδη ένα κλίμα συγκράτησης στην αγορά, κάνοντας τους αγρότες να είναι επιφυλακτικοί και τις εταιρείες (προμηθευτές εισροών) κουμπωμένες. Αυτό και μόνο μεταφράζεται σε μικρότερες προσδοκίες για την παραγωγή της επόμενης χρονιάς. Οι μεν αγρότες θα έχουν στη διάθεσή τους μικρότερο μπάτζετ για να κινηθούν, οι δε επιχειρήσεις υποστήριξης του κλάδου μικρότερα περιθώρια για πίστωση προμήθειας εφοδίων.
Αυτά και άλλα πολλά είναι τα θέματα που οφείλει να εξετάζει έγκαιρα και σε βάθος η ελληνική πολιτεία, πριν τα πράγματα φθάσουν σε τέλειο αδιέξοδο. Ακόμα κι αν οι ιθύνοντες έχουν αποδεχθεί μια διαδικασία συρρίκνωσης του αγροτικού πληθυσμού και συγκέντρωσης των εκμεταλλεύσεων σε όλο και λιγότερα χέρια, αυτό θα πρέπει να γίνει σταδιακά και με έναν τρόπο που να μην αφήνει «ανοικτούς λογαριασμούς» και να μην δημιουργεί κοινωνικές εντάσεις.
Καλές λοιπόν οι ανακοινώσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, σαν κι αυτή της περασμένης εβδομάδας που τόνιζε ότι «στόχος να πάμε ακόμα πιο γρήγορα στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα», όμως, η πραγματικότητα είναι αδήριτη και η ολιγωρία που δείχνει σε κρίσιμα αγροτικά θέματα η κυβέρνηση μπορεί να κοστίσει ακριβά, τόσο στους αγρότες όσο και στην ίδια.