Από τότε που ξέσπασε η πανδημία σε όλο τον κόσμο, η συλλογική μας υγεία ταλανίζεται. Περίπου 2 στους 5 αναφέρουν ότι ήδη δυσκολεύονται ψυχολογικά σε ανησυχητικό επίπεδο ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Και άλλες έρευνες τονίζουν πώς ο εγκλεισμός προκαλεί υψηλότερα επίπεδα άγχους και λιγότερο ξεκούραστο ύπνο.
Δυστυχώς, η αναγκαιότητα της καραντίνας θα υπάρχει για λίγο καιρό ακόμα μέχρι το πρόβλημα να επιλυθεί. Τα επαναλαμβανόμενα lockdowns αλλά και οι περιορισμοί «πέφτουν» ως επιπλέον βάρη πάνω στις πλάτες μας. Όμως, μια μελέτη εστίασε σε κάτι διαφορετικό, στο αντίδοτο που έχουμε διαθέσιμο για την συναισθηματική πίεση που μας δημιουργείται: τη «ροή».
Πώς η «ροή» μπορεί να βοηθήσει στο στρες της καραντίνας
Ο ψυχολόγος Mihaly Csikszentmihalyi ήταν ο πρώτος που ανέφερε την έννοια της νοητικής «ροής» για να αναφερθεί στην ελαστικότητα του χρόνου, όταν ένα άτομο συγκεντρώνεται απόλυτα σε ό,τι κάνει. Όταν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση ροής, χάνουμε την αίσθηση του χρόνου, είμαστε πλήρως δραστήριοι και η επίγνωση για τον εαυτό μας υφίσταται μόνο σε συσχέτιση με ό,τι ασχολούμαστε εκείνη τη στιγμή.
Η νέα μελέτη πάνω στη ροή, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS One, περιελάμβανε δείγμα 5.000 ατόμων που βρίσκονταν σε καραντίνα στην Κίνα τους πρώτους μήνες της πανδημίας. Απάντησε σε διαδικτυακά ερωτηματολόγια για το πόσες φορές είχαν νιώσει πλήρως απορροφημένοι από κάτι την τελευταία εβδομάδα κα σε ποιο βαθμό ένιωθαν στιγμιαίο ενθουσιασμό, όρεξη και συγκέντρωση – στοιχεία της ροής.
Μετά την ανάλυση των απαντήσεων, οι ερευνητές βρήκαν ότι η ροή συνδεόταν με μειωμένα επίπεδα μοναξιάς και υψηλότερα επίπεδα θετικού συναισθήματος σε άτομα που βρίσκονταν σε καραντίνα. Και αν και γενικά, όσο περισσότερο χρόνο περνούν οι άνθρωποι σε καραντίνα, τόσο γιγαντώνεται η αρνητική συναισθηματική επίδραση, οι άνθρωποι που βίωναν ροή έτειναν να τα καταφέρνουν καλύτερα.
Τα ευρήματα είναι ακόμα σχετικά καινούρια και οι ερευνητές μόλις που κατάφεραν να εγκαθιδρύσουν μια συσχέτιση ανάμεσα στη ροή και στην καλύτερη ψυχική υγεία. Αλλά και άλλοι ειδικοί συμφωνούν ότι η ροή μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο στον αγώνα κατά της συναισθηματικής πίεσης του lockdown.
«Η ροή είναι μια εξαιρετική δεξιότητα και στρατηγική στην καθημερινότητάς μας – ειδικά τώρα», περιγράφει στη Huffpost η Claire Nicogossian, κλινική ψυχολόγος. «Είμαστε τόσο αφοσιωμένοι σε αυτό που απολαμβάνουμε, νιώθουμε ότι υπάρχει στόχος, σύνδεση και μπορούμε να μοιραστούμε τα ταλέντα μας με άλλους ή μάθουμε κάτι νέο ή κάτι που αγαπάμε. Είναι τέτοιες οι ιδιότητες που χάνουμε την αίσθηση του χρόνου και βιώνουμε τα θετικά οφέλη της αφοσίωσης αυτής στη δραστηριότητα», προσθέτει.
Πώς να καλλιεργήσουμε τη ροή
Τι ενεργοποιεί, λοιπόν, τη ροή; Οι ειδικοί κλίνουν προς τα χόμπι όπως τη μουσική, το πλέξιμο, τη μαγειρική, την κηπουρική ή την άθληση. Κάποιοι άνθρωποι εισέρχονται σε κατάσταση ροής όταν εργάζονται.
Αλλά αν δεν είστε δεινοί yogis ή απεχθάνεστε τη μαγειρική, δεν πειράζει. Υπάρχουν ατομικές διαφορές στο πώς βιώνουμε τη ροή· το μόνο που χρειάζεται είναι να είστε ανοιχτοί σε δοκιμές. Αν δεν μπορείτε να σκεφτείτε τίποτα που θα μπορούσε να καλλιεργήσει τη νοητική ροή, η ψυχολόγος Claire Nicogossian προτείνει να σκεφτείτε την παιδική σας ηλικία ή την εφηβεία σας.
Αναρωτηθείτε: «Ποιες ήταν οι δραστηριότητές σας όταν μεγαλώνατε ή πριν η ζωή εστιάσει στην παραγωγικότητα και στις ευθύνες;». Μία υποσημείωση: Το να βυθιστείτε σε μια ταινία ή σε εκπομπή δεν είναι το ίδιο πράγμα με την κατάσταση της ροής, επειδή δεν είναι κάτι δραστήριο. Γενικά, οι ειδικοί λένε ότι υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα στις απλές ψυχαγωγικές δραστηριότητα και στις πιο δραστήριες που προάγουν τη ροή).
Αν τίποτα δεν ξεπηδήσει στη μνήμη σας από τα παλιά σας χόμπι και την παιδική ηλικία, τότε επανέλθετε στο τώρα. Για ποια πράγματα ονειροπολείτε συνήθως; Τι πιστεύετε ότι θα σας άρεσε να κάνετε; Τώρα θα μπορούσε να είναι η στιγμή για να το δοκιμάσετε.
Η πανδημία είναι πλέον βέβαιο ότι θα αφήσει τα σημάδια της και στον ψυχισμό μας. Είμαστε πολλοί αυτοί που προσπαθούμε να ισορροπήσουμε ανάμεσα στο οικονομικό στρες, την ασθένεια, την απώλεια αγαπημένων και τις απαιτήσεις της οικογένειας (όπως των παιδιών) – και όλα αυτά με κερασάκι στην τούρτα την κοινωνική απομόνωση.
Η εύρεση απλών τρόπων να βυθιστούμε στη «ροή» μπορεί στο τέλος να κάνει τη μεγάλη διαφορά. Οι ειδικοί της δημόσιας υγείας μας προειδοποιούν ότι έχουμε έναν μακρύ δύσκολο χειμώνα μπροστά μας. Μήπως αυτό σημαίνει ότι είναι ο κατάλληλος χρόνος για να ζωγραφίσουμε/ γράψουμε/ μαγειρέψουμε/ πλέξουμε αυτά που ονειρευόμασταν πριν ότι θα θέλαμε;
Πηγή:
www.huffpost.com/entry/flow-covid-19-pandemic-mental-health