Μήπως το πρώτο πράγμα που κάνετε μόλις ξυπνήσετε και το τελευταίο πριν κοιμηθείτε είναι να κοιτάξετε το κινητό σας; Παίρνετε συχνά το τηλέφωνό σας στα χέρια, απλώς για να το τσεκάρετε, και πριν το καταλάβετε έχει περάσει μισή ώρα; Μήπως το κινητό σας τρώει περισσότερο χρόνο και ενέργεια απ’ όσο νομίζετε;
Αν είστε περίεργοι να μάθετε την κατάσταση της σχέσης σας με το smartphone σας, προσπαθήστε να κάνετε το Τεστ Καταναγκασμού Smartphone (Smartphone Compulsion Test), το οποίο επινόησε ο Δρ. Ντέιβιντ Γκρίνφιλντ, ιδρυτής του Κέντρου Εξάρτησης από το Διαδίκτυο και την Τεχνολογία και καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Κονέκτικατ.
Απλώς κυκλώστε τις ερωτήσεις που ταιριάζουν στην περίπτωσή σας
– Μήπως έχετε ανακαλύψει ότι αφιερώνετε στο κινητό ή το smartphone σας περισσότερο χρόνο από ό,τι φανταζόσασταν;
– Μήπως πιάνετε τον εαυτό σας να περνάει τακτικά την ώρα του κοιτάζοντας αφηρημένα το κινητό ή το smartphone σας;
– Μήπως δείχνετε να χάνετε την αίσθηση του χρόνου όταν ασχολείστε με το κινητό ή το smartphone σας;
– Μήπως ανακαλύπτετε ότι περνάτε περισσότερο χρόνο γράφοντας μηνύματα, tweet ή email παρά μιλώντας πρόσωπο με πρόσωπο;
– Μήπως ο χρόνος που περνάτε στο κινητό ή το smartphone σας αυξάνεται διαρκώς;
– Θα ευχόσασταν να χρησιμοποιούσατε λιγότερο το κινητό σας;
– Κοιμάστε τακτικά με το (ανοιχτό) κινητό ή smartphone σας κάτω από το μαξιλάρι σας ή δίπλα στο κρεβάτι σας;
– Μήπως ανακαλύπτετε ότι βλέπετε και απαντάτε σε μηνύματα, tweet και email κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας, ακόμα και όταν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διακόψετε άλλα πράγματα που κάνετε;
– Στέλνετε μηνύματα sms, email, tweet, Snapchat ή Facebook ή σερφάρετε στο διαδίκτυο ενώ οδηγείτε ή εμπλέκεστε σε παρόμοιες δραστηριότητες που απαιτούν να εστιάζετε σε αυτές τη συγκέντρωση και την προσοχή σας;
– Αισθάνεστε ότι κάποιες φορές η χρήση του κινητού ή του smartphone σας μειώνει την παραγωγικότητά σας;
– Δείχνετε απροθυμία να μείνετε χωρίς κινητό ή smartphone ακόμα και για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα;
– Νιώθετε άβολα ή αμήχανα όταν αφήνετε κατά λάθος το smartphone σας στο αυτοκίνητο ή στο σπίτι, όταν δεν έχετε σήμα ή όταν το κινητό σας χαλάει;
– Όταν τρώτε, το κινητό ή το smartphone σας είναι πάντα πάνω στο τραπέζι;
– Όταν χτυπάει το κινητό ή το smartphone σας, ή όταν βγάζει τον χαρακτηριστικό ήχο κάποιου μηνύματος ή ειδοποίησης, νιώθετε την έντονη ανάγκη να κοιτάξετε μήπως έχετε κάποιο sms, tweet, email, μια ενημέρωση ή κάτι άλλο;
– Μήπως συλλαμβάνετε τον εαυτό σας να τσεκάρει αφηρημένα το κινητό ή το smartphone σας πολλές φορές την ημέρα, ακόμα κι όταν ξέρετε ότι πιθανότατα δεν υπάρχει τίποτα σημαντικό ή καινούργιο για να δείτε;
Ιδού πώς ο Γκρίνφιλντ ερμηνεύει τα αποτελέσματα του τεστ:
1-2: Η συμπεριφορά σας είναι νορμάλ, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει η ζωή σας να εξαρτάται από το smartphone σας.
3-4: Η συμπεριφορά σας ρέπει προς την προβληματική ή ψυχαναγκαστική χρήση.
5 και πάνω: Πιθανώς χρησιμοποιείτε τακτικά το smartphone σας με προβληματικό ή ψυχαναγκαστικό τρόπο.
8 και πάνω: Αν το αποτέλεσμά σας υπερβαίνει το 8, ίσως θα πρέπει να σκεφτείτε να δείτε έναν ψυχολόγο, ψυχίατρο ή ψυχοθεραπευτή που ειδικεύεται στους συμπεριφορικούς εθισμούς και να πάρετε τη συμβουλή του.
Αν ανήκετε στην πλειοψηφία, μόλις ανακαλύψατε ότι χρειάζεστε ψυχιατρική αξιολόγηση. Θέλω να πω, ελάτε τώρα. Ο μόνος τρόπος να είναι το αποτέλεσμά σας κάτω του 5 είναι να μην έχετε smartphone. Όμως το γεγονός ότι αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς και τα συναισθήματα είναι τόσο οικουμενικά δεν σημαίνει ότι είναι και ακίνδυνα, ή ότι αυτό το τεστ δραματοποιεί υπερβολικά τα πράγματα. Αντίθετα, είναι μια ένδειξη ότι το πρόβλημα μπορεί να είναι και πιο μεγάλο από ό,τι πιστεύουμε.
Το πρόβλημα δεν είναι τα ίδια τα smartphones. Το πρόβλημα είναι η σχέση μας με αυτά. Τα smartphones εισχώρησαν στη ζωή μας τόσο γρήγορα και τόσο βαθιά που ποτέ δεν σταθήκαμε να σκεφτούμε πώς θα θέλαμε πραγματικά να είναι η σχέση μας μαζί τους, ή τι είδους αντίκτυπο μπορεί να έχει αυτή η σχέση στη ζωή μας.
Ποτέ δεν σταθήκαμε να σκεφτούμε ποια από τα χαρακτηριστικά των κινητών μας μάς κάνουν να νιώθουμε όμορφα και ποια μας κάνουν να νιώθουμε άσχημα. Ποτέ δεν σταθήκαμε να σκεφτούμε γιατί είναι τόσο δύσκολο να αφήσουμε ένα smartphone κάτω, ή ποιος μπορεί να επωφελείται όταν το παίρνουμε στο χέρι μας. Ποτέ δεν σταθήκαμε να σκεφτούμε τι ζημιά μπορεί να προκαλέσει στον εγκέφαλό μας το να ασχολούμαστε τόσες ώρες με τις συσκευές μας, ή αν μια συσκευή που πλασάρεται ως ένας τρόπος να συνδεόμαστε με τους άλλους ανθρώπους μπορεί στην πραγματικότητα να μας απομακρύνει από αυτούς.
Μήπως ήρθε η ώρα να «χωρίσετε» με το κινητό σας; Δεν εννοούμε φυσικά να το πετάξετε κάτω από ένα λεωφορείο για να το πατήσει. Στο κάτω κάτω, υπάρχουν πολλοί λόγοι να αγαπάμε το smartphone μας, το «έξυπνο κινητό» μας.
Να «χωρίσετε» με το κινητό σας σημαίνει να δώσετε στον εαυτό σας μια ευκαιρία να σταθείτε και να σκεφτείτε.
Περισσότερα για το βιβλίο της Catherine Price “Πώς να χωρίσετε με το κινητό σας” από τις εκδόσεις Key Books εδώ