Πόσες φορές έχουμε ανησυχήσει για έναν φίλο ή έναν αγαπημένο μας άνθρωπο και έχουμε πει την κλασική φράση: «σαν να μη μας έφταναν όλα τα άλλα, έχουμε και αυτό;». Συνεχώς χρησιμοποιούμε τις λέξεις «είμαι αγχωμένος/η» στις καθημερινές μας συζητήσεις με ελλιπή γνώση για τις αρνητικές επιδράσεις του στρες στη ζωή μας. Αλλά οι έρευνες υποστηρίζουν ότι χρειάζεται να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στα επίπεδα του στρες μας.
Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων (66% μόνο στην Αμερική) παραδέχονται ότι μένουν άυπνοι το βράδυ, προβληματισμένοι από τις σωματικές ή συναισθηματικές επιδράσεις του στρες και το στρες έχει συνδεθεί με πολλά προβλήματα υγείας, όπως παχυσαρκία και καρδιαγγειακές παθήσεις ανάμεσα στ’ άλλα. Το στρες όμως δεν επηρεάζει μόνο εμάς, αλλά επιδρά και στους γύρω μας, ειδικά στα παιδιά μας.
Μεταβλητές που καθορίζουν πώς μας επηρεάζει το στρες
Δεν είναι φυσικά κάθε είδος στρες κακό. Μπορεί να είναι και αναζωογονητικό ή να μας οδηγήσει στο να νοιαστούμε για την ευημερία των άλλων, αν διοχετευτεί με τον σωστό τρόπο. Ούτε και μπορούμε πάντα να το αποφεύγουμε – πολλοί από εμάς έχουμε στρεσογόνους παράγοντες που είναι πέρα από τον έλεγχό μας. Αλλά οι ψυχολόγοι έχουν εντοπίσει βασικές μεταβλητές που καθορίζουν αν το στρες μας επηρεάζει θετικά ή αρνητικά:
– Η αντίληψη που έχουμε για το στρες
– Το νόημα που του δίνουμε
– Η ικανότητά μας να αντιμετωπίσουμε την αβεβαιότητα και την αμφιβολία
– Το βαθμό ελέγχου που έχουμε στις συνθήκες που παράγουν το στρες
Έως ένα σημείο, μπορούμε να μειώσουμε το στρες φροντίζοντας κατάλληλα τον εαυτό μας, με σωστό ύπνο, διατροφή και άσκηση. Αλλά για να καταπολεμήσουμε πιο δραστικά το, χρειάζεται να βρούμε νόημα και σκοπό στην εργασία ή στις άλλες δραστηριότητές μας, όπως επίσης και να θρέψουμε τις σχέσεις μας με ενσυναίσθηση.
Ποιος ο ρόλος της ενσυναίσθησης;
Γιατί να χρησιμοποιήσουμε την ενσυναίσθηση; Επειδή όταν προσφέρουμε και λαμβάνουμε ενσυναίσθηση, παράγουμε έναν σχεδόν μαγικό νευροδιαβιβαστή, την ωκυτοκίνη, η οποία δημιουργεί την αίσθηση εμπιστοσύνης και συνεργασίας – στοιχεία κλειδιά όσον αφορά στη διαπραγμάτευση και επίλυση συγκρούσεων. Φυσικά είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε ότι μπορούμε να νιώσουμε ενσυναίσθηση όταν είμαστε θυμωμένοι ή κουρασμένοι.
Σκεφτείτε ένα ζευγάρι που συναντιέται το βράδυ μετά από μια μεγάλη και κουραστική εργασιακή μέρα. Αν δεν βάλουν μπροστά την ενσυναίσθηση και την αγάπη, θα καταλήξουν μάλλον να καυγαδίζουν για τα πιο ασήμαντα πράγματα και θα αποδιώξουν την ευκαιρία χαλάρωσης και ανάρρωσης μέσω της εγγύτητας μεταξύ τους.
Εξάσκηση της ενσυναίσθησης: Ακρόαση
Πώς μπορούμε να το αποφύγουμε αυτό; Εξασκώντας την ενσυναισθητική ακρόαση με τον ένα ή άλλο τρόπο και αποφεύγοντας να πέσουμε στα συνήθη μη λειτουργικά μοτίβα μας. Οι περισσότεροι ακούμε τον άλλο ανυπομονώντας να απαντήσουμε απλά, προκατειλημμένοι με το τι θα πουν και χωρίς να είμαστε πραγματικά παρόντες. Τείνουμε να αποφασίζουμε να απαντήσουμε χωρίς να ακούσουμε ολόκληρη την ιστορία ή να συνδεθούμε σε βαθύτερο επίπεδο με τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας.
7 τρόποι να αυξήσουμε τη δεξιότητα την ενσυναισθητικής ακρόασης
• Αναλύστε αυτό που ακούτε, επαναλαμβάνοντας ή αναδιατυπώνοντας αυτό που έχουν πει. «Φαίνεται να έχεις περάσει πολλά στη δουλειά, σωστά;»
• Προσέξτε το συναίσθημα που κρύβεται πίσω από τις λέξεις. «Ακούγεσαι εξουθενωμένος. Συμβαίνει κάτι στη δουλειά;»
• Προσέξτε τη γλώσσα του σώματος. «Φαίνεται ότι έχεις ένταση. Πώς μπορώ να βοηθήσω;»
• Κάντε ανοιχτές ερωτήσεις. «Πώς ήταν η μέρα σου στη δουλειά;»
• Επιβραδύνετε τους ρυθμούς σας και πάρτε μια βαθιά ανάσα για να χαλαρώσετε
• Αποφύγετε τα βιαστικά συμπεράσματα
• Μάθετε από το παρελθόν. Αν δεν έχετε αντιληφθεί τις δικές σας προσωπικές προκαταλήψεις και συχνά βγάζετε βιαστικά συμπεράσματα, θα δυσκολευτείτε να ακούσετε ενσυναισθητικά τον άλλο.
Μαθαίνοντας να επικοινωνείτε με ενσυναίσθηση, θα χτίσετε περισσότερη θετική σκέψη στις σχέσεις σας και θα μειώσετε το στρες. Αν συγκεντρωθείτε περισσότερο στην ακρόαση, ο κόσμος θα γίνει λιγότερο στρεσογόνος και πιο φιλικός προς εσάς.