Η σεξουαλική αφύπνιση της τρίτης ηλικίας

Μια πρόσφατη έρευνα έρχεται να αποδυναμώσει ένα αρκετά ισχυρό στερεότυπο που θέλει τα ηλικιωμένα άτομα να είναι σεξουαλικά ενεργά. Με πρωτοβουλία του ινστιτούτου  του πανεπιστημίου Μίσιγκαν για την πολιτική και την καινοτομία στη φροντίδα υγείας, ερωτήθηκαν 1000 άτομα 65-80 ετών, εκ των οποίων το 40% δήλωσε σεξουαλικά ενεργό. Ανεξάρτητα από το εάν είχαν σταθερό σύντροφο ή όχι, τα 2/3 των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι έχουν σεξουαλικό ενδιαφέρον και πάνω από τους μισούς δήλωσαν ότι θεωρούν το  σεξ σημαντικό για την ποιότητα ζωής. 

Στους ειδικούς ωστόσο τα ευρήματα αυτά δεν προξένησαν έκπληξη, καθώς οι θεραπευτές σεξουαλικών διαταραχών παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε άτομα έως 80 ετών που επιθυμούν να βελτιώσουν ή να διατηρήσουν τη σεξουαλική τους  υγεία και ικανοποίηση.  Τονίζουν άλλωστε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι σεξουαλικά όντα από τη γέννηση μέχρι τον θάνατο τους καθώς και ότι η σεξουαλικότητα αλλάζει κατά τη διάρκεια της ζωής αλλά αυτό δε σημαίνει ότι οι αλλαγές είναι αρνητικές. 

Πράγματι λοιπόν το σεξ μπορεί να παραμείνει πηγή ικανοποίησης  στις μεγαλύτερες ηλικίες. 

Η σεξουαλικότητα λοιπόν εξελίσσεται  με την αύξηση της ηλικίας και ο τρόπος με το οποίο αυτό συμβαίνει διαφέρει από άτομο σε άτομο όσο. Για παράδειγμα οι ηλικιωμένοι τείνουν να ενδιαφέρονται λιγότερο για την πράξη της συνουσίας ως τέτοια και να  εστιάζουν στη σωματική οικειότητα και την εγγύτητα που επιτυγχάνεται μέσω της σεξουαλικής δραστηριότητας. Υπάρχει λοιπόν ένας πιο ευρύς ορισμός του σεξ για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, επικεντρωμένος κυρίως στην ερωτική σύνδεση και την αίσθηση της επαφής και λιγότερο στην επίδοση και τον οργασμό. 

Τα ηλικιωμένα ζευγάρια λοιπόν ενδεχομένως προτιμούν το φιλί και το χάδι ενώ παράλληλα η επιλογή των σεξουαλικών στάσεων πρέπει να είναι τέτοια που να σέβεται τους σωματικούς περιορισμούς. Ο σκοπός είναι να απολαύουν με όλες τους τις αισθήσεις και όχι να φτάσουν σε οργασμό. Υπάρχει έντονη η επίγνωση και η αποδοχή ότι κάθε σεξουαλική εμπειρία είναι διαφορετική και δεν έχει νόημα η σύγκριση με  όρους επίδοσης. 

Οι παραπάνω παράγοντες έρχονται να εξηγήσουν ακόμα ένα  εύρημα της μελέτης. Πάνω από το 70% των σεξουαλικά ενεργών συμμετεχόντων δήλωσαν ότι ένιωθαν ικανοποιημένοι από τη σεξουαλική τους ζωή. Είναι ένα αρκετά υψηλό ποσοστό και οι ειδικοί  επισημαίνουν σχετικά την αίσθηση που έχουν ότι συχνά οι ηλικιωμένοι είναι πιο ικανοποιημένοι από τη σεξουαλική τους ζωή σε σύγκριση με τους νεότερους. 

Η μελέτη ωστόσο αναδεικνύει και κάποια προβληματικά σημεία. Φαίνεται λοιπόν ότι αν και είναι μεγάλος ο αριθμός των σεξουαλικά ενεργών ηλικιωμένων πολλοί λίγοι  συζητούν  τα σεξουαλικά τους προβλήματα με τον ιατρό τους. Μόνο το 17% των σεξουαλικά ενεργών ηλικιωμένων  δήλωσε ότι είχε συζητήσει με τον ιατρό του για τη σεξουαλική του υγεία μέσα στα 2 τελευταία χρόνια. Πολλοί νιώθουν ντροπή ή αμηχανία, ιδιαίτερα εάν έχουν κάποιο άλλο χρόνιο πρόβλημα, να ρωτήσουν εάν και σε ποιο βαθμό αυτό θα επηρεάσει τη σεξουαλικότητα τους. Οι ειδικοί μάλιστα τονίζουν ότι αρκετά σοβαρό ζήτημα συνιστά η αύξηση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Η εξήγηση που δίνεται είναι ότι συχνά οι ηλικιωμένοι μετά από πολλά χρόνια μονογαμίας ενδέχεται να αναζητήσουν νέους σεξουαλικούς συντρόφους λόγω διαζυγίου ή χηρείας. Είναι σημαντικό λοιπόν οι ιατροί να έχουν ειλικρινείς συζητήσεις με τους ηλικιωμένους ασθενείς τους αναφορικά με τη σεξουαλική τους δραστηριότητα ώστε να τους υποστηρίξουν στην περιφρούρηση της γενικής και της σεξουαλικής τους υγείας. 

Με βάση λοιπόν τόσο τα ερευνητικά δεδομένα όσο και την κλινική εμπειρία των ειδικών, τα άτομα άνω των 65 φαίνεται να απολαμβάνουν μια άλλου τύπου σεξουαλική αφύπνιση. Μπορεί στην πρώτη νεότητα η σεξουαλική αφύπνιση να προκαλείται από έκρηξη ορμονών, στην τρίτη ηλικία όμως η σεξουαλική αφύπνιση προκαλείται από την επίγνωση και τη σοφία της αποδοχής του σώματος και των περιορισμών του. Η δεύτερη αυτή αφύπνιση δίνει τη δυνατότητα απόλαυσης από μια πιο ολοκληρωμένη διάσταση της σεξουαλικής εμπειρίας. 

www.andrologia.gr