Σε αρκετές περιπτώσεις της ζωής και της καθημερινότητας μας, οι προσδοκίες μας ξεπερνούν κάθε αλήθεια και πραγματικότητα. Επιμένοντας στην προσδοκία ή στην φαντασίωση δυσκολευόμαστε να έρθουμε αντιμέτωποι με τα γεγονότα και με αυτό το οποίο έχει συμβεί. Κάποια στιγμή όμως η ίδια η πραγματικότητα «έρχεται» να μας βρει, αναγκάζοντας μας να επαναπροσδιορίσουμε και να επαναξιολογήσουμε τι θέλουμε, τι έχουμε φανταστεί, τι μπορούμε και τι συμβαίνει ρεαλιστικά στο εδώ και τώρα.
Αλλαγή
Η αλλαγή είναι η μόνη σταθερά στη ζωή, και όμως οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε μάθει ποια είναι τα εργαλεία που θα μας επιτρέψουν να διαχειριστούμε όλες τις αλλαγές που βιώνουμε. Η προσαρμοστικότητα μας στην αλλαγή και την αβεβαιότητα θα καθορίσει τόσο την «επιτυχία» στην καθημερινότητα όσο και στην συνολικό τρόπο ζωής μας.
Η αλλαγή είναι συνυφασμένη με εμάς τη δεδομένη χρονική στιγμή, καθώς είμαστε ακόμα εν μέσω μίας Πανδημίας. Ανεξάρτητα από την ηλικία μας, τον τόπο διαβίωσης μας, τους ανθρώπους με τους οποίους συμβιώνουμε και το ποιες είναι οι ιδιαίτερες συνθήκες της ζωής του καθένα μας, όλοι έχουμε υποστεί καταστάσεις οι οποίες μας έχουν προκαλέσει δυσκολίες και προβλήματα. Οι ζωές μας έχουν αλλάξει και αυτές οι αλλαγές φαίνεται ότι θα παραμείνουν για ένα μεγάλο και μάλλον αβέβαιο χρονικό διάστημα.
Η αντίσταση μας κάνει να υποφέρουμε περισσότερο από το ίδιο το οδυνηρό γεγονός
Εμμένοντας στην άρνηση αποδοχής της πραγματικότητας, συχνά, μπορεί να παρουσιάζουμε ψυχοσωματικές αντιδράσεις όπως: ταχυκαρδίες, τρόμο, εφίδρωση, αίσθημα ζάλης, γαστρεντερικές διαταραχές, αϋπνία, διατροφικές διαταραχές και πολλά άλλα.
Τέτοια ψυχοσωματικά συμπτώματα, ουσιαστικά μας υποδεικνύουν ότι κάτι μέσα μας απαιτεί προσοχής και φροντίδας. Και δεν θα σταματήσουμε να έχουμε αυτά τα συμπτώματα μέχρι να αντιμετωπίσουμε την πραγματική αιτία που τα δημιουργεί. Συνήθως εστιάζουμε στο σύμπτωμα και πώς να το αντιμετωπίσουμε, όμως, η αιτία του προβλήματος, που το προκαλεί, είναι βαθύτερη.
Συχνά αγνοούμε αυτό που δεν θέλουμε να δούμε ή αυτό το οποίο χρειάζεται να δούμε από διαφορετική οπτική γωνία. Σπαταλάμε αρκετό χρόνο αρνούμενοι να δεχθούμε αυτό που μας δυσκολεύει. Κατά συνέπεια, ξοδεύουμε μεγάλο ποσοστό ενέργειας, αντιστεκόμενοι σε κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει. Μόνο όταν σταματήσουμε να αντιστεκόμαστε και τελικά αποδεχθούμε αυτό που συμβαίνει, μπορούμε να περιορίσουμε, και κάποια στιγμή να σταματήσουμε, τον πόνο που αισθανόμαστε.
Αυτό που έπεται της αντίστασης και της άρνησης, είναι η παρατήρηση του εαυτού μας. Η εστίαση της προσοχής μας σε εμάς, στο πως σκεφτόμαστε και νιώθουμε. Έτσι έρχεται η αναγνώριση και η συνειδητοποίηση, μένοντας στο εδώ και τώρα, ερχόμενοι σε επαφή με την συνειδητότητα μας, την επίγνωση του τι μας συμβαίνει και πώς νιώθουμε τη δεδομένη στιγμή, στο παρόν.
Αποδοχή
Για να υπάρξει αποδοχή, είναι αναγκαία η κατανόηση. Κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και ερμηνεύουμε αυτό που συμβαίνει και κατά πόσο ο τρόπος σκέψης μας τελικά είναι βοηθητικός ή όχι, στην εκάστοτε συνθήκη και κατάσταση, όπως και των συναισθημάτων που κάθε φορά αισθανόμαστε.
Χρειάζεται να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να βιώσει αυτά τα συναισθήματα, να τα ερμηνεύσει. Τα συναισθήματά έχουν πράγματα να μας «πουν» και να μας μάθουν, όμως συνήθως προσπαθούμε να τα αποφύγουμε και να τα προσπεράσουμε.
Μέσα λοιπόν από την κατανόηση έρχεται και η αποδοχή. Όταν αντιληφθούμε ότι υπάρχει λόγος για αυτά που συμβαίνουν, ανεξάρτητα με το αν αυτός ο λόγος μας αρέσει, ότι υπάρχει αιτία που ο καθένας μας έχει διαμορφώσει ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης, που ενίοτε μας δυσκολεύει και μας δημιουργεί εμπόδια, τότε είναι πιο εύκολο να περάσουμε στη φάση της αποδοχής.
Ο πιο εύκολος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα, μακριά από τα οποία τρέχουμε, είναι τα δούμε κατά πρόσωπο.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν χρειάζεται να μας αρέσει και να υποστηρίζουμε, αυτό το οποίο χρειάζεται να αποδεχθούμε. Η αποδοχή ξεκινά με την αντίληψη της πραγματικότητας όπως είναι τώρα: πως είναι οι άνθρωποι και όχι πως προσδοκούμε εμείς ότι θα είναι, πως είναι οι καταστάσεις που δεν μπορούμε να ελέγξουμε και όχι όπως θα επιθυμούσαμε να είναι. Αναγνωρίζουμε λοιπόν την πραγματικότητα.
Η αποδοχή είναι μια ενεργητική διαδικασία. Δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να «δουλέψουμε» για την αλλαγή και ότι αυτό που αποδεχόμαστε θα παραμείνει έτσι για πάντα. Όμως, παλεύοντας ενάντια στην πραγματικότητα – με το να αντιστεκόμαστε και να την απορρίπτουμε – δημιουργούμε επιπλέον θλίψη και πόνο από τον ήδη υπάρχοντα.
Τρόποι για να μπορέσουμε να αποδεχθούμε καλύτερα την πραγματικότητα
• Θα χρειαστεί να έχουμε υπομονή με τον εαυτό μας. Να είμαστε ανοιχτοί στο να μάθουμε. Μπορούμε να παρατηρήσουμε ποια είναι τα μοτίβα συμπεριφοράς μας και τι συμβαίνει. Να εστιάσουμε στα συναισθήματα μας και να τα επεξεργαστούμε.
• Ο στόχος δεν είναι να απαλλαγούμε από την εσωτερική μας κατάσταση ή τα συναισθήματα που έχουμε. Όταν καταστάσεις και συναισθήματα προκύπτουν, ακόμη και αν είναι δυσάρεστα, προσπαθούμε να τα καλωσορίσουμε και να εκτιμήσουμε ότι αποτελούν απαραίτητο μέρος του να είμαστε άνθρωποι, οι οποίοι έχουμε μια σειρά συναισθημάτων και αντιδράσεων, ως απάντηση σε μια εμπειρία. Μπορούμε να αφήσουμε τα συναισθήματα μας να υπάρχουν, δημιουργώντας μια πιο φιλική – βασιζόμενη στην αποδοχή – σχέση με τον εσωτερικό μας κόσμο.
• Χρειάζεται να σταματήσουμε να αντιστεκόμαστε. Όσο περισσότερο παλεύουμε ενάντια σε αυτά τα συναισθήματα, τόσο περισσότερο θα βυθιζόμαστε. Όλα τα συναισθήματα είναι απαραίτητα και σημαντικά για να εξελιχθούμε ως άνθρωποι. Πρόσθετος πόνος δημιουργείται από την αντίσταση στο γεγονός που συμβαίνει. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι: και αυτό θα περάσει!
• Ας Αναρωτηθούμε: Τι είναι αυτό που μπορούμε να αφήσουμε πίσω και το οποίο δεν μας εξυπηρετεί πλέον; Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν τον χρόνο για να βρούμε ποιοι θέλουμε να είμαστε στο τώρα και τι πρέπει να κάνουμε για να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα. Παραμένοντας «περίεργοι» για τυχόν συναισθήματα που προκύπτουν σε αυτές τις αβέβαιες στιγμές, είναι μια καλή ευκαιρία για να αναζητήσουμε βοήθεια (κάθε είδους και ιδίως ψυχοθεραπευτική), ώστε ενισχύσουμε την σύνδεση με τον εαυτό μας και τους γύρω μας.