Γράφει η Μαρία Χριστίνα Αλεξοπούλου, διατροφολόγος MSc
Σίγουρα όλοι μας δίνουμε μεγάλη σημασία στη στοματική υγιεινή μας και στο να έχουμε γερά και δυνατά δόντια ενισχύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ένα λαμπερό χαμόγελο.
Πρώτη κατηγορία τροφών που κάνουν καλό στα δόντια είναι αυτές που είναι πλούσιες σε ασβέστιο. Το ασβέστιο είναι το βασικό συστατικό μιας ανόργανης ουσίας, γνωστής ως υδροξυαπατίτη, η οποία ενισχύει το σμάλτο των δοντιών, όπως επίσης και τα οστά. Κύριος εκπρόσωπος αυτών των τροφών είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα, το γιαούρτι και το τυρί.
Τα γαλακτοκομικά, και κυρίως το τυρί, περιέχουν ένα είδος πρωτεΐνης, την καζεϊνη, η οποία συμβάλλει στη σταθεροποίηση και την επισκευή του σμάλτου των δοντιών. Άλλες ωφέλιμες πηγές ασβεστίου είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το μπρόκολο, τα διάφορα χόρτα και το σπανάκι. Τα αμύγδαλα είναι επίσης καλές πηγές ασβεστίου, ιχνοστοιχείων όπως επίσης και πρωτεϊνών, ενώ έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Σε γενικές γραμμές, όλοι οι ξηροί καρποί περιέχουν ελάχιστους υδατάνθρακες και συνεπώς δεν αποτελούν κίνδυνο για τα δόντια.
Mία άλλη κατηγορία τροφών που βοηθούν τα δόντια μας είναι οι πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας. Τα πλούσια σε φώσφορο τρόφιμα, όπως το κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια και τα αυγά, δυναμώνουν τα δόντια και περιέχουν πολύτιμες πρωτεΐνες. Αυτό όμως που πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα είναι να τρώμε άπαχες ζωικές πρωτεΐνες ή ζωικές πρωτεϊνες με χαμηλά λιπαρά και λιπαρά ψάρια (κολιός, σαρδέλες, σολομός, σκουμπρί, τόνος), γιατί είναι τα πιο ωφέλιμα γενικά για την υγεία.
Κάτι στο οποίο αξίζει να εστιάσουμε είναι οι σκληρές τροφές, οι οποίες απαιτούν αρκετή μάσηση όπως οι ξηροί καρποί, το μήλο, τα φυλλώδη λαχανικά. Το όφελος που προσφέρουν στα δόντια μας είναι ότι απαιτούν πολλή μάσηση, με αποτέλεσμα να διεγείρεται η παραγωγή σάλιου, το οποίο «ξεπλένει» το στόμα από τα οξέα και τα υπολείμματα των τροφίμων, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο για την εμφάνιση τερηδόνας.
Σκληρά φρούτα και λαχανικά: Αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα κάθε ισορροπημένου διαιτολογίου καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και φυτικές ίνες, τα οποία συμβάλλουν στον καθαρισμό των δοντιών. Η μάσησή τους, ιδίως όταν είναι ωμά, διεγείρει την παραγωγή σάλιου, το οποίο όπως προαναφέρθηκε απαλλάσσει το στόμα από τα επιβλαβή οξέα και τα υπολείμματα τροφίμων.
Η βιταμίνη C βοηθάει στο σχηματισμό του κολλαγόνου, το οποίο με τη σειρά του συμβάλλει στην καλύτερη υγεία των ούλων, καθώς και στην αποφυγή περιοδοντικών παθήσεων. Κυριότεροι εκπρόσωποι τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C είναι τα εσπεριδοειδή, το ακτινίδιο, οι φράουλες, οι πατάτες, οι πιπεριές και το μπρόκολο.
Πέρα από τις στερεές τροφές, ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δώσουμε και στα διάφορα ροφήματα. Δεδομένου ότι δεν έχει καθόλου θερμίδες ή ζάχαρη, το νερό είναι πάντα η καλύτερη επιλογή, ειδικά συγκρίνοντάς το με τους διάφορους χυμούς του εμπορίου και τα αναψυκτικά. Το νερό, όπως και το σάλιο, ξεπλένει τα σάκχαρα και τα οξέα από τα δόντια, ενώ ταυτόχρονα περιέχει φθόριο, το οποίο προστατεύει από τη διάβρωση και βοηθά τα δόντια να γίνονται πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις των οξέων. Επιπλέον, το πράσινο τσάι περιέχει κατεχίνες, οι οποίες σκοτώνουν τα βακτήρια που μετατρέπουν τα φυσικά ζάχαρα σε πλάκα.