Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής (νευρική ανορεξία, ψυχογενής βουλιμία ή διαταραχή υπερφαγίας) έχουν γίνει τα τελευταία έτη ιδιαίτερα γνωστές με πιο διαδεδομένη τη νευρική ανορεξία. Θεωρούνται σπάνιες νόσοι και αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός, πως ένα μεγάλο μέρος των πασχόντων από αυτές δεν συμβουλεύεται κάποιον ειδικό, οπότε και δε διαγιγνώσκεται ποτέ με την νόσο. Αντίθετα, προσπαθεί να κρύβει τη νόσο από το φιλικό και συγγενικό του περιβάλλον ακόμα και για πολλά χρόνια με αποτέλεσμα να μην το καταλαβαίνει κανένας. Αυτό μπορεί να συμβεί πολύ εύκολα, γιατί εκτός της νευρικής ανορεξίας, η ψυχογενής βουλιμία και η επεισοδιακή υπερφαγία δεν έχουν εμφανή κλινική εικόνα.
Επειδή οι Διατροφικές Διαταραχές είναι η τελική εκδήλωση μιας σειράς συμπεριφορών που έχουν σαν πυρήνα το αυξημένο άγχος γύρω από το σώμα και την κατανάλωση τροφής, αλλά και την λανθασμένη αντίληψη για την εικόνα σώματος, μπορούμε να ανιχνεύσουμε τα αρχικά τους σημάδια και να τις προλάβουμε. Αυτά τα σημάδια περιγράφονται με μία κατάσταση η οποία λέγεται «Διαταραγμένη σχέση με το φαγητό» ή στα Αγγλικά “Disordered eating”. Η Διαταραγμένη σχέση με το φαγητό δεν είναι απαραίτητο πως θα καταλήξει σε κάποια διατροφική διαταραχή. Αλλά είναι αρκετά ψυχοφθόρα και μπορεί να «ταλαιπωρεί» το άτομο για πολλά χρόνια στη ζωή του. Επειδή αυτή η κατάσταση μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια, τις περισσότερες φορές το άτομο τη βιώνει ως κάτι το φυσιολογικό, χωρίς να ζητάει κάποια βοήθεια.
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω διαταραγμένη σχέση με το φαγητό;
Αν κάποιος φίλος ή συγγενής σας:
– Σκέφτεται συνέχεια τι θα φάει ή πώς θα φάει
– Αρνείται εξόδους που περιλαμβάνουν φαγητό
– Μιλάει συνέχεια για το βάρος του
– Μιλάει συνέχεια για το τι έχει φάει μέσα στην ημέρα
– Συγκρίνει το σώμα του με άλλα σώματα
– Σχολιάζει το δικό σας βάρος
– Η μέρα του εξαρτάται από το νούμερο που είδε το πρωί στη ζυγαριά
– Είναι συνέχεια σε «δίαιτα»
– Έχει δοκιμάσει πολλές δίαιτες express
– Τρώει σε απάντηση των συναισθημάτων του και όχι σε απάντηση του αισθήματος της πείνας
– Συμπεριφέρεται ενοχικά μετά από τα γεύματα
,τότε πιθανόν να έχει διαταραγμένη σχέση με το φαγητό και το σώμα του.
Δεν απολαμβάνει το φαγητό, το βλέπει σα θερμίδες και όχι σαν κάτι που τον/την ευχαριστεί. Μπορεί να μην πληροί τα κριτήρια για να καταταχθεί στις 3 Διατροφικές Διαταραχές (νευρική ανορεξία, ψυχογενής βουλιμία ή διαταραχή υπερφαγίας) αλλά έχει όλους τους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να οδηγήσουν σε μια από αυτές τις διαταραχές.
Συμβουλέψτε τον να πάει σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας ώστε να προλάβει το επόμενο στάδιο.
Οι Διατροφικές Διαταραχές είναι ψυχιατρικές νόσοι, όπως και οι πρώιμες μορφές τους. Γι’ αυτό το λόγο χρήζουν ψυχολογικής παρακολούθησης. Συστήνεται η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία σαν η πιο αποτελεσματική μορφή θεραπείας. Ο διαιτολόγος φυσικά και έχει θέση στην αντιμετώπιση τους αλλά επικουρικά με τον ψυχολόγο ή ψυχίατρο.
Επιμέλεια: Ζωή Σαμαρά, Διαιτολόγο Διατροφολόγο, M.Sc
ΠΗΓΗ